BASAMORTUA

BASAMORTUA

NON: Basamortuak tropiko inguruetan eta kontinente handien barruan haurki ditzazkegu.

KLIMA: Basamortua da dudarik gabe ingurune gogorrena bizitzeko. Basamortuaneuria egin gabe urte bat eta egiten duenean kristolako zaparrada botatzen du. Egunez tenperatura 50ra iristen da, eta gauez 0gradu azpitik iritxi daiteke, hori udaran, neguan -40 gradutara iritsi daiteke. Bestalde basamortuan aizeak oso bortitz jotzen du. Urtaroen aldaketa ez da hain handia, goizean, udaran 40ºC-tik gora egiten du. Eta neguan nahiko epela izaten da 25ºC.

LANDAREA:

Basamortuko soru eskasa ere haipatu beharko  genuke, ur eskasaren gaitik landaredia oso hurria da,ezin dira lur zoru osoak lortu eta ez dago igaduraren aurkako babesik.ondorioz igadura oso handia da batiz bat urak eta aizeak eraginda.euri gutxi egiten du baina egitzen duenean ur asko botatzen du epe laburrean ,uoldeak sortzen dira,ur horiek soruaren goiko geruzak, azpiko gaitz agerian ostartea. Orduan ez dago nahiko lurrik landareek sustraiak finkatzaeko.

Basamortuko bizitza gogorari haurre egiteko lasndare eta animaliak estrategias baliatuz

bizi dira. Ura al bezain ondo baliatue eta beroa saiesteko harrigarriak diren ainbat teknika haurki daitezke.

Basamortuko landareak izugarrizko bero eta idortasunera egokitzeko aldaketa fisiko zein portaerazkoak izan dituzte. Izerdi eremua murrizteko fotosintesia ostoetan egin beharrean zurtoinean eta adar multzoetan horrela landare horiek ez dute inolako eragozpenik osto kopurua edo arantza bihurtzeko.

Idortasunera haurkako beste estrategiabat sustrai luze eta sakonak garaitzea da. Basamortuko hare batzuetan agertzen den kalabaza adibidez, 40metroko luzeera duten sustraiak ditu.Badira estrategia desberdinak konbinatzen dituzte landareek adibidez, kreozete izeneko landareak bastar guztietatik ura xurgatzeko bi eratako sustrai ditu, sakonak eta azalekoak.

ANIMALIAK:

Animalia handienak, adibidez gameluak eta elefanteak, ur eta itzal bila oasiz oasi eta putzuz putzu ibiltzen dira, baina animalia txikienentzat ezinezkoa da horrela ibiltzea.

Animali gutxi daude baina ezagunenak auek dira:

BASAMORTUKO ASERIA:

Beriari ies egiteko beraien gordelekutan egoten dira. Gauean beraien gordelekuetatik aterazen dira eizara ateratzen dira. Eizatu eta gero berriro beraien gordelekuetara itzultzen dira an beraiek arrapatutako arrapakina jateko.

GAMELUA:

Gameluek beraien konkorretan edukitzen dituzte elikagaiak: ura,janaria... beraien azazkalak oso zabalak dira ez irrisbalatzeko eta eroartzeko bazamortuko jendeak garraio bide bezala erabiltzen dituzte leku batetik beztera joateko.

ESKORPIOIA:

Eskorpioiek 12 begi eduki al dituzte baina ahala ere ez dute ondo ikuste. Animalia gautarra da bere arrapakinak auek dira:armiarmak,intezektuak... araknido auek beraien guztanan oso pozoi arrizkutzua daukate arrapakinak il eta jan ahal izateko tea gose geiago badute beraien kumeak jaten dituzte.

SUGEAK:

Basamortuko sugeek normalean pozoi oso potentea eduki oi dute beraien arrapakinak ortzaka batez lurrera erortzeko eta iltzeko.

Gizakiak:

Basamortua aspaldi bihurtu zen gizakien bizileku. Afrikako Kalaharin, Australia barruko basamortuan eta Estatu Batuetako mendebaldeko eta hego-mendebaldeko basamortuetan ehiztari eta fruitu-biltzaileak aurki daitezke. Basamortua hain leku idorra izanik, bizitzeko beste lortzen badute ere, arazo nagusia ur-eskasia da, eta etengabe ibiltzen dira ur-putzu batetik bestera joan-etorrian.

Ehiztari eta fruitu-biltzaileak aurki daitezke. Basamortua hain leku idorra izanik, bizitzeko adina lortzen badute ere, etengabe ibiltzen dira ur-putzu batetik bestera joan-etorrian. Nahiz eta bizimodu gogorra izan turista asko joaten dira ango paisajjeak ikustera.

ELIKA-KATEA

INTSEKTUA

                                     

                                                  

ESKORPIOIA                                           ARRATOIA

                                                                                                                    FENEKO AZERIA

               SUGEA